Czy warto pracować?
Żeby odpowiedzieć na to pytanie nie potrzeba nam wstępu. WARTO. Zawsze warto podjąć próbę podtrzymywania komunikacji z chorym i chorego z najbliższym otoczeniem. Podpowiadają nam to nie tylko własne doświadczenia i obserwacje, ale przede wszystkim sami chorzy oraz ich rodziny.
Udział neurologopedy w diagnostyce różnicowej m.in. pacjentów z atypowymi zespołami parkinsonowskimi: otępieniem z ciałami Lewy’ego (ang. dementia with Lewy bodies, DLB), zanikiem wieloukładowym (ang. multiple system atrophy, MSA), postępującym porażeniem ponadjądrowym (ang. progressive supranuclear palsy, PSP) oraz zespołem korowo-podstawnym (ang. corticobasal syndrome, CBS) opiera się o ocenę zdolności komunikacji językowej. Ważne, by sprawdzić aktualne możliwości chorego i dzięki temu wybrać najbardziej odpowiednie dla niego działania terapeutyczne.
Trudności w porozumiewaniu się z otoczeniem mogą być jednym z pierwszych zwiastunów choroby neurozwyrodnieniowej. U chorych może pojawić się np. chrypka, przyciszenie głosu, „zacinanie się” w czasie mówienia. W poszczególnych jednostkach chorobowych i na kolejnych etapach choroby profil i stopień nasilenia zaburzeń jest dość zróżnicowany. We wszystkich wyżej wymienionych zespołach występują zaburzenia mowy o typie dyzartrii (trudności oddechowe, głosowe i artykulacyjne). W trakcie trwania choroby dołączają się także zaburzenia połykania (dysfagia).
Działania terapeutyczne są uznawane za postępowanie wspomagające, które ma na celu przede wszystkim podtrzymanie sprawności komunikacji oraz prewencję powikłań dysfagii. Z uwagi na postępujący charakter zaburzeń mowy w zespołach parkinsonowskich o etiologii neurozwyrodnieniowej, oddziaływania terapeutyczne powinny być wdrażane jak najwcześniej! Zawsze powinny być dopasowywane indywidualnie tak, by poprawić jakość komunikacji chorego z otoczeniem.
Włączenie opiekuna w proces terapeutyczny pozwala dostosować materiał ćwiczeniowy do potrzeb komunikacyjnych konkretnej rodziny. Udział opiekuna w zajęciach pełni również rolę edukacyjną. W ten sposób opiekun uczy się stosować adekwatne podpowiedzi w realnych sytuacjach komunikacyjnych, żeby motywować chorego do dalszej pracy, a nie wyręczać go i tym samym wyłączać z samodzielnego funkcjonowania.
Klaudia Kluj – Kozłowska
